R

ROM

W tradycyjnym rozumieniu rodzaj pamięci zawierającej dane, które można jedynie odczytywać, bez możliwości ich modyfikacji. Nowoczesne rodzaje ROM-u, np. pamięć flash, pozwalają jednak na wymianę jego zawartości. Pamięć ROM jest zwykle podtrzymywana długowieczną baterią. Generalnie pamięci tego typu są wolniejsze od pamięci RAM i mają mniejszą pojemność. W pamięci ROM peceta są zapisane standardowe (fabryczne) ustawienia BIOS-u. Ang. Read Only Memory - pamięć jedynie do odczytu.

ROZDZIELCZOŚĆ INTERPOLOWA

Możliwość sztucznego podwyższenia rozdzielczości skanowanego obrazu. Między dwa punkty obrazu wstawiane są kolejne, których jasność i kolor są wyliczane (interpolowane) na podstawie punktów sąsiednich. Tak otrzymaną wyższą rozdzielczość nazywa się rozdzielczością interpolowaną. W taki sposób skaner, mający rozdzielczość optyczną np. 300 dpi, może zapewniać nawet 15-krotnie wyższą rozdzielczość interpolowaną. Obrazy otrzymane tą metodą nie mają jednak wysokiej jakości. Proces interpolacji może być wykonany dwoma sposobami: już w trakcie skanowania, zanim obraz znajdzie się w pamięci komputera, lub też później, jako operacja na pliku graficznym zapisanym w komputerze. W tym drugim wypadku mamy jednak do czynienia z oprogramowaniem dokonującym interpolacji.

ROZDZIELCZOŚĆ OBRAZU

Obraz wyświetlany na monitorze składa się z poziomych linii, a każda linia - z punktów zwanych pikselami. To co widać na ekranie, jest więc równomierną siatką pikseli - tak małych, że zlewają się w pozornie ciągłe linie i kształty. Parametr zwany rozdzielczością obrazu określa, ile jest poziomych i pionowych linii tworzących obraz (im więcej linii i punktów, tym wyraźniejszy obraz). Rozdzielczość podaje się zwykle jako iloczyn liczby linii, np. 1024*768 oznacza obraz składający się z 1024 pionowych linii i 768 poziomych, co w sumie (na ich przecięciach) daje 786 432 pikseli tworzących obraz.

ROZDZIELCZOŚĆ OPTYCZNA

Mechanizm skanera składa się z umieszczonych na listwie elementów światłoczułych, które przesuwają się nad lub pod skanowaną ilustracją lub dokumentem tekstowym. Rozdzielczość optyczna określa gęstość elementów światłoczułych na listwie. Im jest ich więcej, tym więcej szczegółów jest w stanie wychwycić skaner. Wartość rozdzielczości urządzenia podaje się w dpi.

ROZDZIELCZOŚĆ SKANERA

Liczba podawana w dpi, która określa, z jaką dokładnością (wiernością) skaner może wczytywać skanowane obrazy do pamięci komputera. Rozróżniamy rozdzielczość optyczną oraz rozdzielczość interpolowaną.

ROZPOZNAWANIE MOWY

Zdolność programu do rozpoznawania (ale nie rozumienia) słów i zdań wygłaszanych przez użytkownika. Systemy rozpoznawania mowy mają zastosowanie jako alternatywny sposób wydawania komend w systemie operacyjnym, jako elektroniczna maszynistka, używa się ich także w programach do nauki języków obcych jako narzędzie kontrolujące poprawność wymowy. Aktualnie stosowane oprogramowanie nie pozwala na płynne i bezbłędne zrozumienie ludzkiej mowy. Komputer może jednak wykonywać polecenia, którym przypiszemy etykiety głosowe - taką funkcje posiadają obecnie angielskojęzyczne systemy operacyjne Windows XP, Windows 2003 oraz Mac OS X.

ROZPOZNAWANIE URZĄDZENIA

Windows 95 oraz nowsze to systemy operacyjne zgodne ze standardem Plug and Play. Jeżeli do komputera wkładany jest nowy sprzęt, np. karta muzyczna typu Plug and Play, to zostaje ona automatycznie wykryta. Windows pomaga użytkownikowi także zainstalować odpowiednie sterowniki, które umożliwią poprawne działanie takiego urządzenia. Korzystając z ikony Dodaj nowy sprzęt, można także ręcznie dodać do systemu zainstalowane urządzenie.

ROZSZERZENIE PLIKU

Każdy plik znajdujący się na nośniku danych musi mieć swoją nazwę. Składa się ona zazwyczaj z dwóch części, przedzielonych kropką. Znaki znajdujące się po kropce nazywają się właśnie rozszerzeniem pliku. Jest ono zwykle trzyliterowe i niesie w sobie istotną informację - określa format pliku. Systemy operacyjne wyposażone w GUI, takie jak np. Windows, do odpowiednich rozszerzeń plików przyporządkowują charakterystyczne ikony, dzięki którym łatwiej się zorientować, jaka jest zawartość danego pliku (np. grafika czy dźwięk w określonym formacie) oraz w jakim programie można go otworzyć. Po podwójnym kliknięciu na ikonę pliku rozszerzenie jest wykorzystywane przez system do uruchomienia odpowiedniego programu, który ma wyświetlić zawartość danego zbioru.

RPG

Gatunek gry komputerowej. W RPG gracz przeżywa przygodę, kierując poczynaniami śmiałka bądź grupy śmiałków podróżujących z misją po fantastycznej krainie. Kierowane przez gracza postacie charakteryzowane są przez wiele wyrażonych liczbami współczynników. Współczynniki te wzrastają, jeżeli gracz pomyślnie pokonuje piętrzone przed nim przeszkody i radzi sobie z niebezpieczeństwami (jak atak potworów). Powoduje to, iż postacie mogą stawiać czoło trudniejszym przeciwnikom. Zdolności postaci rosną również dzięki znajdowanym w grze przedmiotom (jak zwiększający skuteczność ataku miecz). Charakterystyczne dla RPG są duża swoboda działania i możliwość podejmowania przez gracza moralnych wyborów. Gry RPG (określane też czasami jako CRPG - computer RPG) mają swój pierwowzór w zabawach odbywających się bez pośrednictwa komputera. Klasyczne RPG to wyrafinowana zabawa towarzyska, w której biorą udział gracze (zazwyczaj grupa kilkuosobowa) oraz sędzia, zwany często mistrzem gry, pełniący rolę wszechwiedzącego narratora. Zadaniem mistrza gry jest przygotowanie historii i przedstawianie jej graczom, relacjonowanie im wydarzeń i reagowanie na ich działania. Przewagą klasycznych gier RPG nad komputerowymi jest ogromna liczba możliwych do zaistnienia sytuacji ograniczona jedynie fantazją grających oraz mistrza gry. W komputerowych RPG rolę mistrza gry przejmuje maszyna, ciągle jeszcze zaprogramowana na stosunkowo skromną liczbę sytuacji. Ang. role-playing game - gra polegająca na wcielaniu się w postacie.

RPM

Pliki o rozszerzeniach .rpm zawierające wersje instalacyjne aplikacji dla systemów linuksowych. Dzięki specyficznemu nazewnictwu łatwo określić na podstawie nazwy pakietu, dla jakiej architektury i dystrybucji Linuksa jest on przeznaczony. Pakiety RPM łatwo jest zainstalować i usunąć z systemu, bez pozostawiania niepotrzebnych plików. W zarządzaniu oprogramowaniem zawartym w pakietach RPM ogromnym ułatwieniem jest także brak możliwości zainstalowania lub usunięcia pakietu w wypadku, gdy nie są spełnione zależności pomiędzy pakietami (np., gdy usunięcie danego pakietu może spowodować nieprawidłową pracę innych aplikacji). Najpopularniejsze dystrybucje korzystające z pakietów w formacie RPM to: Red Hat Linux, Mandrake Linux i SuSE Linux. Ang. Red Hat&#39s Packet Manager - menedżer pakietów Red Hata.

RTS

Typ gry strategicznej. Strategie czasu rzeczywistego wyodrębniły się z grupy gier strategicznych kilka lat temu. Od klasycznych strategii odróżnia je to, że akcja rozgrywa się w czasie rzeczywistym - realnie upływającym, bez podziału na tury. Dzięki temu są bardziej dynamiczne i efektowne. Ang. Real Time Strategy - strategia czasu rzeczywistego.

RUTER

Urządzenie lub program łączące dwie sieci komputerowe (np. LAN z siecią internet) i odpowiedzialne za przesyłanie informacji pomiędzy tymi sieciami. Najpopularniejszym zastosowaniem ruterów jest możliwość rozdzielenia stałego łącza na komputery znajdujące się w sieci lokalnej. List elektroniczny czy też strona WWW wyświetlana w oknie przeglądarki zanim znajdzie się na komputerze odbiorcy, przechodzi przez pewną liczbę ruterów. Ang. router - wyznacznik tras.

RZECZYWISTOŚĆ WIRTUALNA

Przedstawienie i symulowanie rzeczywistych sytuacji (wrażeń) za pomocą komputera lub innych urządzeń będących dziełem człowieka. Z początku rzeczywistość wirtualna (polski odpowiednik angielskiego określenia Virtual Reality) sprowadzała się do symulowania obrazów 3D. Z czasem rozpoczęto produkcję hełmów VR, dzięki którym odgradzano użytkownika od odgłosów panujących w normalnym świecie, dostarczając mu w zamian dźwięk wirtualny. Hełmy takie przekazywały także ruchy, które wykonywała głowa. Obecnie dostępne są już kompletne ubrania symulujące rzeczywistość wirtualną. Mogą one np. przekazywać ruch kończyn i palców, a także symulować efekt dotyku.