K

KARTRIDŻ

Ogólna nazwa zasobnika z substancją drukującą używanego w drukarkach atramentowych i laserowych. Kartridże do drukarek laserowych zawierają toner, do drukarek atramentowych zaś - specjalny atrament. W wypadku tych ostatnich istnieją wersje zintegrowane z głowicą drukującą, czyli mechanizmem sterującym wytwarzaniem miniaturowych kropli tworzących wydruk. W czarno-białych drukarkach atramentowych stosowany jest jeden nabój z czarnym tuszem. W tańszych kolorowych drukarkach atramentowych nabój zawiera trzy kolory CMY - aby uzyskać pośrednie barwy, mikroskopijne krople tuszu są umieszczane bardzo blisko siebie na wydruku. Lepsze drukarki atramentowe mieszczą dwa naboje: jeden czarny, a drugi kolorowy - w ten sposób można osiągnąć idealną czerń.

KATALOG

Logiczna jednostka dysku twardego, która pomaga zorganizować znajdujące się na nim pliki. Katalog może zawierać kolejne katalogi, zwane podkatalogami. W danym katalogu nie mogą znajdować się dwa pliki lub dwa katalogi o identycznych nazwach. Nazwa katalog jest stosowana przez użytkowników systemów operacyjnych UNIX i MS-DOS.

KDE

Dostępne za darmo GUI dla systemów Linux i UNIX. W zamierzeniach autorów projektu KDE ten graficzny interfejs użytkownika ma cechować prosta i intuicyjna obsługa. Pierwsze wersje KDE ujrzały światło dzienne pod koniec 1997 r. Podobnie jak GNOME, KDE oferuje szereg wygodnych narzędzi do tworzenia aplikacji w tym środowisku, dostępna jest także polska lokalizacja KDE. Ang. K Desktop Environment - środowisko pulpitu K.

KERNEL

Najważniejszy komponent każdego systemu operacyjnego, wykonuje podstawowe operacje, takie jak uruchamianie programów, przyznawanie zasobów aplikacjom (odpowiada m.in. za wielozadaniowość), obsługa urządzeń oraz daty i czasu. Kernel jest ładowany do pamięci komputera jako jeden z pierwszych komponentów systemu i pozostaje w niej do samego końca - ważne jest więc, aby był jak najmniejszy, a jednocześnie wydajny. Ang. kernel - jądro.

KERNING

Operacja mająca na celu zmniejszenie lub zwiększenie odległości pomiędzy poszczególnymi znakami tekstu. Funkcje zmiany kerningu oferują tylko najbardziej zaawansowane edytory tekstu oraz programy do DTP.

KLASTER

Dysk twardy podzielony jest na niewielkie fragmenty, zwane jednostkami alokacji lub klastrami. Ponieważ jednostka alokacji jest wartością logiczną, a nie fizyczną (nie znajduje się ona fizycznie na dysku), jej rozmiar można różnie zdefiniować w zakresie od 0,5 do 64 kilobajtów (Windows NT pozwala tworzyć nietypowe klastry o wielkości 256 kilobajtów). Każdy znajdujący się na dysku twardym plik zajmuje jeden bądź więcej klastrów, ale w jednym klastrze może znajdować się tylko jeden plik (lub jego część). Gdy rozmiar pliku jest mniejszy niż rozmiar klastra, niewykorzystane miejsce marnuje się. Dlatego im mniejsze jednostki alokacji, tym bardziej ekonomicznie wykorzystane jest miejsce na dysku. Maksymalna liczba jednostek alokacji na dysku jest jednak ograniczona przez system plików. Ang. cluster - kiść, grono.

KLIENT

Program, który do funkcjonowania wymaga usług serwera. Klient wykorzystuje możliwości serwera bez konieczności ich rozumienia. Klientem może być np. program umożliwiający korzystanie z IRC czy z poczty elektronicznej.

KLIENT FTP

Program, który umożliwia przeglądanie zawartości serwera FTP oraz ściąganie i wysyłanie do niego plików.

KLIENT-SERWER

Sposób pracy w sieci komputerowej, gdzie jeden lub wiele komputerów albo aplikacji wysyła żądania lub polecenia do serwera. Przykładem takich operacji jest przeglądanie stron WWW, kiedy przeglądarka wysyła do serwera stron WWW zapotrzebowania na konkretne strony. W architekturze klient-serwer działają także programy pocztowe, klienci FTP, telnet itd. Również sieci LAN działają zwykle w architekturze klient-serwer - mamy wówczas do czynienia z logowaniem się do serwera, wysyłaniem lub odbieraniem z niego plików czy drukowaniem na drukarce sieciowej. Por. sieciowy system operacyjny.

KLUCZ PRYWATNY

Klucze (ciągi znaków) wykorzystywane do szyfrowania i rozszyfrowania danych. Klucz publiczny jest znany wszystkim, natomiast klucz prywatny znany jest tylko jego właścicielowi. Gdy osoba A chce wysłać poufną wiadomość do osoby B, szyfruje ją, używając klucza publicznego osoby B (ponieważ klucze publiczne są ogólnie znane, nie ma z tym żadnego problemu). Następnie osoba B używa swojego klucza prywatnego, aby tę wiadomość odszyfrować. W tej metodzie wykorzystywany jest klucz publiczny i klucz prywatny tej samej osoby zarówno do szyfrowania, jak i rozszyfrowania. Znając klucz publiczny osoby B, wciąż nic nie wiemy o jej kluczu prywatnym. Jedną z metod, która wykorzystuje technologię klucza prywatnego i publicznego, jest PGP.

KOD ŹRÓDŁOWY

Zrozumiały dla programisty język, w którym pisane są programy. Czytając kod źródłowy, programista może dociec (bez uruchamiania programu), do czego on służy i jak będzie działał. Kod źródłowy jest zwany także listingiem.

KODEK

Algorytm lub program odpowiadający za kodowanie oraz dekodowanie plików multimedialnych, na przykład danych z płyty DVD Video. Wiele kodeków służy do kompresowania plików przez usunięcie z nich niektórych danych - na przykład dźwięków, których człowiek nie jest w stanie usłyszeć (patrz MP3). Zazwyczaj powoduje to pogorszenie jakości obrazu i dźwięku, ale pozwala wielokrotnie zmniejszyć objętość filmów oraz muzyki. Obecnie powszechnie używanych jest wiele kodeków, zapisujących dane w różnych formatach - np. DiVX dla obrazu czy MP3 dla dźwięku.

KODOWANIE

Zamiana formy informacji na inną, zwykle łatwiejszą dla danego urządzenia do przetworzenia i zapamiętania. Przykładem kodowania jest przypisanie literze alfabetu numeru z tablicy znaków. Kodowaniem jest także np. kompresja dźwięku do formatu MP3 czy zapis liczb dziesiętnych w systemie binarnym.

KOMPATYBILNOŚĆ

Możliwość współpracy ze sobą dwóch maszyn - czyli wymiany danych, uruchamiania tych samych aplikacji, szeroko pojętego komunikowania się. Dwa różne pecety są ze sobą kompatybilne, można na nich uruchomić te same systemy operacyjne i aplikacje. Jednak już pecet i Macintosh nie są ze sobą kompatybilne, głównie ze względu na fakt, że niekompatybilne są ich procesory (mają inną architekturę). Niekompatybilność można obejść, stosując emulatory.

KOMPILATOR

Program, który zamienia kod źródłowy na kod maszynowy. Kompilator najpierw analizuje kod źródłowy, a dopiero potem wykonuje proces translacji. Każdy język programowania używa własnego kompilatora. Ponieważ jednak każda platforma (a czasem nawet procesor) wymaga innego kodu źródłowego, zwykle istnieje wiele kompilatorów dla jednego języka programowania. Por. interpreter.